ο «Eγώ δεν θα γίνω Παπαδήμος» & το ΠαραμΙΘΑΚΗ…#ΑΠΟ_ΝΙΚΟΣ_ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ

Viva La Revolucion: ο «Eγώ δεν θα γίνω Παπαδήμος» & το ΠαραμΙΘΑΚΗ… 

 ΑΠΟ ΝΙΚΟΣ ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ Πεμπτη 4 Δεκεμβριου 2025

ΠαραμΙΘΑΚΗ…

ΑΠΟ ΝΙΚΟΣ ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ Πεμπτη 4 Δεκεμβριου 2025

Προτείνουμε, και επειδή σε αντίθεση με εκείνους που βρήκαν την «Ιθάκη» τους ο ελληνικός λαός συνεχίζει να πορεύεται στην Οδύσσειά του, να ασκήσει το δικαίωμα στην μνήμη καθώς έχει κάθε λόγο να αναπολήσει την συμβολή του κ.Τσίπρα σε αυτήν την Οδύσσεια.

O κύριος Τσίπρας προχώρησε από το βήμα της εκδήλωσης για την παρουσίαση του βιβλίου του στην πρώτη πράξη της προαναγγελίας του… προαναγγελθέντος κόμματος που σχεδιάζει να δημιουργήσει.

Για το τι κόμμα θα είναι αυτό προκύπτει από την νέα – ανομολόγητη πλην σαφή – ιδεολογικόπολιτική ταυτότητα με την οποία επιστρέφει ο κ.Τσίπρας: Την ταυτότητα του «κεντρώου δημοκράτη».

Είναι ενδεικτικό ότι σε μια ομιλία 2.992 λέξεων, ο κ,.Τσίπρας χρησιμοποίησε μόλις μία φορά (αριθμός: 1) τον όρο «Αριστερά». Και τούτο για να αναφέρει ότι το βιβλίο του «Είναι μια ματιά ειλικρινούς κριτικής και αυτοκριτικής στη διαδρομή μου, τη διαδρομή μας. Τη διαδρομή της Αριστεράς και της χώρας».

Με άλλα λόγια, η «Αριστερά» για τον κ.Τσίπρα είναι ένα παρελθόν. Προς διήγηση. Επιπλέον οι δύο άλλες φορές που ο κ.Τσίπρας χρησιμοποίησε στις 2.992 λέξεις της ομιλίας του τον όρο «αριστερός» δεν ήταν παρά μόνο για να απευθύνει κάλεσμα σε ψηφοφόρους, στους οποίους συμπεριέλαβε «αριστερούς, δημοκράτες, προοδευτικούς και ευαίσθητους», όπως είπε, πολίτες…

Όμως, για να έχουμε μια αυθεντική μαρτυρία για το σε τι οδηγεί αυτό το κάλεσμα, ασφαλής χάρτης δεν είναι τα λόγια. Είναι τα έργα.

Προτείνουμε, και επειδή σε αντίθεση με εκείνους που βρήκαν την «Ιθάκη» τους ο ελληνικός λαός συνεχίζει να πορεύεται στην Οδύσσειά του, να ασκήσει το δικαίωμα στην μνήμη καθώς έχει κάθε λόγο να αναπολήσει την συμβολή του κ.Τσίπρα σε αυτήν την Οδύσσεια.

Ανάμεσα στα άλλα θα μπορούσαν οι «πολίτες», που λέει και κ.Τσίπρας, να αναπολήσουν και αυτά:

Ότι από το «οι αγορές θα χορεύουν πεντοζάλι» φτάσαμε οι γύπες και τα αρπακτικά των αγορών να χορεύουν το πιο σκληρό τους ροκ πάνω στην πλάτη του ελληνικού λαού.
Ότι «η Ευρώπη που θα άλλαζε», η Ευρωένωση των Σόιμπλε και των Γιούνγκερ, έφτασε να επιβάλλει και να παρακολουθεί χαιρέκακα την εξόντωση και την ταπείνωση ενός ολόκληρου λαού.

Ότι η «Αριστερά» που δεν θα έκανε ό,τι έκαναν οι πολιτικοί της αντίπαλοι έφτασε να εκλιπαρεί τον Σόιμπλε (ναι, να εκλιπαρεί τον Σόιμπλε!) για ένα νέο, ακόμα πιο σκληρό από τα προηγούμενα, Μνημόνιο.
Ότι το αγγλικό δίκαιο που θα έδινε τη θέση του στην εθνική ανεξαρτησία έφτασε να στέλνει «συμμαχικό» χαιρετισμό στην ελληνική Βουλή που ψήφισε υπέρ ενός νέου Μνημονίου γραμμένο κι αυτό εις την αγγλικήν.

Ότι η «εθνική αξιοπρέπεια» και η «ανεξάρτητη πολιτική» έγινε «αγγελικός Τραμπ», συμμαχία με τον «Μπίμπι» (Νετανιάχου) και συμφωνία ΝΑΤΟποίησης της Βόρειας Μακεδονίας καθ’ υπαγόρευση των Αμερικάνων.
Ότι ο εξευτελισμός λέξεων και εννοιών όπως δημοκρατία, από τη Νέα Δημοκρατία, όπως σοσιαλισμός, από το «σοσιαλιστικό» ΠΑΣΟΚ, παρέδωσε τη σκυτάλη στην επιχείρηση εξευτελισμού μιας ακόμα έννοιας, της έννοιας «Αριστερά».

Ότι από το «λεφτά υπάρχουν» όταν ο ελληνικός λαός ρίχτηκε από τον Γιώργο Παπανδρέου στα αβαθή του Καστελόριζου και από τα «όχι στην λιτότητα, όχι στα Μνημόνια» του κ.Τσίπρα, φτάσαμε ο ελληνικός λαός να ξαναρίχνεται στο ακόμα πιο αβαθή του Καστελόριζου.

Ότι μόλις μια βδομάδα μετά από ένα δημοψήφισμα που η κυβέρνηση πήρε το «Όχι» που η ίδια ζήτησε, η ίδια αυτή κυβέρνηση, σε μια αποθέωση της… δημοκρατίας και της λαϊκής… κυριαρχίας, μεταμόρφωσε το 62% «Όχι» σε ένα κατά 88% κοινοβουλευτικό «Ναι».

Ότι την ώρα που τα αμερικανικά και τα γερμανικά «βουβάλια» τσακώνονταν, το «βατράχι» – Ελλάδα συνθλιβόταν στις μυλόπετρες του ιμπεριαλισμού.
Ότι από την άρνηση του λαού να υποταχθεί στα μνημονιακά εξαπτέρυγα, φτάσαμε ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο Σαμαράς, ο Βενιζέλος, ο Τζήμερος, ο Βορίδης, ο Γεωργιάδης, τα παπαγαλάκια των Μνημονίων σε τηλεοράσεις και σε ραδιόφωνα, τα βαποράκια της τρόικας και του ΔΝΤ που πανηγύριζαν για την «ευλογία» των Μνημονίων, φτάσαμε να εκθειάζουν τον Τσίπρα και να του επιδαψιλεύουν δάφνες για την «γενναιότητα» και την «εθνική του υπευθυνότητα».

Ότι ο «εγώ δεν θα γίνω Παπαδήμος», ούτε 24 ώρες από εκείνη του τη δήλωσε έγινε Παπαδήμος, Βενιζέλος, Σαμαράς και Στουρνάρας μαζί.

Αυτά συνέβησαν τότε, όταν ο κ.Τσίπρας ήταν… «αριστερός».

Αλλά, αν αυτά έκανε ο κ.Τσίπρας τότε που ήταν δήθεν «αριστερός» και έφερε τον Μητσοτάκη στην κυβέρνηση, τι έχουν να περιμένουν και «οι δημοκράτες, και οι προοδευτικοί, και οι ευαίσθητοι, και (φυσικά) οι αριστεροί» σήμερα που έγινε «κεντρώος»;

                             

                                                              __________________________

ο Νίκος Σοφιανός μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ μιλώντας στoν ρ/σ «Παραπολιτικά» για όσα ειπώθηκαν στην χθεσινή παρουσίαση του διηγήματος Τσίπρα. 

Νικος Παπαδοπουλος ·1 ημ. ·

Ψήφισες την “Αλλαγή” και τον “τρίτο δρόμο στο σοσιαλισμό” του παπατζή για να καταλήξεις να τρως το ξύλο της αρκούδας απ' τα ΜΑΤ του στρατηγού δροσογιάννη, να δεις το σύνθημα “ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο” να γίνεται οι βάσεις που φεύγουν μένοντας και τον πασόκο παναγόπουλο της ΓΣΕΕ να είναι κώλος-και-βρακί με τον μητσοτάκη.

Γοητεύτηκες από τον “ευρωκομμουνισμό” του κκε-Εσ. για να δεις να καταρρέουν τα ευρωπαϊκά κομμουνιστικά κομματα εγκαταλείποντας τις βασικές αρχές του Μαρξισμού-Λενινισμού.

Ψήφισες για τον τελευταίο παπανδρεϊκό “σοσιαλιστή” γόνο με τα “λεφτά υπάρχουν” που “όλοι μαζί τα φάγαμε” για να δεις τα λεφτά να εξανεμιζονται από την τσέπη σου με τα μνημόνια και το Σύνταγμα να γίνεται κωλόχαρτο.

Χόρεψες στο σύνταγμα με τον συριζα για να δεις την “ελπίδα που ερχόταν” να γίνεται βάσεις παντού, κοινές ασκήσεις με το ισραήλ, τον τραμπ να πιστώνεται ως “διαβολικά καλός” και να φας τη χαριστική βολή του τρίτου μνημονίου (του καλύτερου), αλλά....

Εξακολουθείς να είσαι έτοιμος να ψηφίζεις για το μικρότερο κακό, “να φύγει ο μητσοτάκης” που *δεν* “γαμιέται” αλλά σού 'χει γαμησει τη ζωή όπως και όλοι οι προηγούμενοι, υψώνεις πια ανερυθρίαστα τη σημαία της πολιτικής ξεφτίλας του “δημοκρατικού καπιταλισμού” και παπαρολογείς για το πόσο σημαντικό είναι το πόνημα του τελευταίου ξετσίπωτου “αριστερού” πρωθυπουργού, εκπροσώπου πια της πιο χυδαίας, αιμοσταγούς σοσιαλδημοκρατίας.

Σαν ηλίθιο χάμστερ στον αέναο τροχό της ταξικής και πολιτικής απάτης.

(Από Walter Benjamin )

4 Δεκέμβρη του 44: η 2η Αιματοβαμμένη Σελίδα των «Δεκεμβριανών»

 Χρήστος Ζουλιάτης

14 ώρ. ·

Η επόμενη μέρα 4 Δεκέμβρη του 44, ήταν κι αυτή αιματηρή με νεκρούς και τραυματίες. «Επέσατε θύματα αδέλφια εσείς σε άνιση πάλη κι αγώνα. Αιώνια η μνήμη σε σας αδελφοί, στον τίμιο που πέσατε Αγώνα».

_«Όποιος έζησε στις 3 του Δεκέμβρη, στις 4 μπορούσε να πεθάνει.. Οι φονιάδες είχαν αποφασίσει αποβραδίς: «Θάνατος!» Ο Λαός κατεβαίνει να θάψει τα θύματά του.. Ήταν μια κηδεία που οι ζωντανοί δε θα ξαναδούν άλλη.

Οι μεγάλες αρτηρίες της πρωτεύουσας πλημμύρισαν από τον οργισμένο Λαοχείμαρρο.

_Με βήματα βουβά και ψυχή γιομάτη κοχλασμό ο λαός σταμάτησε πάνω απ’ τα 28 φέρετρα. Ήταν 28 κορμιά που έφυγαν απ’ ανάμεσά μας με έκπληκτα μάτια. Τα φέρετρα έκλειναν 28 στόματα που φώναξαν ως το θάνατο «Δικαιοσύνη!».. Και τώρα ξαπλωμένα διαμαρτύρονται δυνατότερα.

_Μια ολόκληρη μέρα παρήλαυνε η Αθήνα απ’ τους δρόμους της. Ποτέ δεν ήταν τόσο μεγάλη! Ήταν ωχρή, αδέκαστη, αποφασισμένη. Χρόνια τώρα είχε αποκάμει να μετράει τάφους. Όταν δεν μετανοιώνουν οι φονιάδες για τα κακουργήματά τους μετανοιώνουν οι δίκαιοι για την υπομονή τους..».

Αυτά γράφει ο Μενέλαος Λουντέμης στο βιβλίο του «Ο μεγάλος Δεκέμβρης»

_Τη Δευτέρα 4 Δεκέμβρη 1944 γράφεται η δεύτερη αιματοβαμμένη σελίδα των «Δεκεμβριανών», που αποτέλεσαν το προοίμιο του εμφυλίου πολέμου. Πραγματοποιήθηκε μεγάλη απεργιακή συγκέντρωση, όπου έγινε καί η νεκρώσιμη ακολουθία στη Μητρόπολη της Αθήνας των 28 νεκρών της προηγούμενης ημέρας, με τη νεκρική πομπή να κατευθύνεται προς το Σύνταγμα. Η απεργιακή συγκέντρωση χτυπήθηκε εκ νέου από ελεύθερους σκοπευτές που είχαν ακροβολιστεί σε ξενοδοχεία της πλατείας Συντάγματος.

_Το αποτέλεσμα της επίθεσης ήταν περίπου 100 νεκροί και τραυματίες, καθώς διαδηλωτές και μέλη του ΕΑΜ συγκρούστηκαν με την χωροφυλακή και τα αγγλικά στρατεύματα. Ακολούθησαν μάχες ανάμεσα σε τάγματα του ΕΛΑΣ και της οργάνωσης “Χ”, του περιβόητου Γρίβα στο Θησείο, όπου επενέβησαν βρετανικά άρματα μάχης, ενώ οι συγκρούσεις εξαπλώθηκαν προς την Κυψέλη, τους Αμπελόκηπους, τον Κολωνό, τα Πατήσια και αλλού.

ΕΚΕΙ στα ΜΠΛΟΚΑ.. & ΕΚΕΙ που ΕΤΟΙΜΑΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ "ΝΕΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ".. #Τα_τέσσερα_Αλφα.

 

Καίτη Αγγέλικα 7 ώρ.·

Όπως τα έγραψε ο "Ριζοσπάστης"... »

Στο μπλόκο του Ε-65 έχει βραδιάσει. Η ψύχρα σφίγγει τον κύκλο γύρω από τις φωτιές, όσο οι αγρότες περιμένουν τη συνέλευση να αρχίσει. Σε μια φωτιά κι εμείς, ακούμε αγρότες από τον Παλαμά να κουβεντιάζουν τα δικά τους. Τους ρωτάμε για το ένα, για το άλλο. Για την καθημερινότητα της αγροτιάς.

«Τώρα που σας σφάξανε τα ζώα, τι κάνετε στη ζωή σας; Με τι ασχολείστε;» ρωτάμε έναν κτηνοτρόφο δίπλα μας. Αυτός φωνάζει έναν άλλον που κάθεται λίγο παραπέρα. Ερχεται εκείνος. Καμιά πενηνταριά χρονών. Φαίνεται ταλαιπωρημένος.

«Ρωτάνε τα παιδιά», του λέει ο πρώτος, «τι κάνεις τώρα που σου σφάξανε τα ζώα;».

Το βλέμμα του κτηνοτρόφου είναι υγρό, θολό. Τα ζώα του χάθηκαν με τον Ντάνιελ και όσα μπόρεσε να ξαναφτιάξει μονάχος του, του τα 'σφαξαν όλα με την ευλογιά.

«Τι κάνω...; Τι μπορώ να κάνω; Δεν ξέρω. Ποιος θα με πάρει για δουλειά σ' αυτήν την ηλικία;».

Αποφεύγει να μας κοιτάξει και κάνει να φύγει. Τον σταματάει ο πρώτος και του λέει. «Είναι δημοσιογράφοι τα παιδιά και σε ρωτάνε. Από τον "Ριζοσπάστη"».

Στέκεται ο άλλος μια στιγμή. Το βλέμμα του είναι υγρό ακόμα, αλλά κάπως αλλιώτικο, όπως μας κοιτάζει τώρα στα μάτια.

«Με την ευλογιά είναι όπως τα έγραψε ο "Ριζοσπάστης"», μας λέει ακουμπώντας μας πεταχτά το μπράτσο. Δεν μας σφίγγει, κι όμως το άγγιγμά του έχει μια δύναμη.

«Οπως τα έγραψε ο "Ριζοσπάστης" είναι», ξαναλέει όπως γυρίζει αμέσως και χώνεται ανάμεσα στον κόσμο.

Δεν μάθαμε το όνομά του. Δεν τον αντικρίσαμε ξανά. Είναι όμως ακόμα στα μπλόκα των χιλιάδων αγροτών, κι εκεί, μαζί τους ακόμα, είναι και ο «Ριζοσπάστης».

Σελ.

13/28

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

https://www.rizospastis.gr/story.do?id=13107794...

                                _______________________________________

Γιώργος Μαργαρίτης 4 ώρ.

  Τα τέσσερα Αλφα.

Θα μπορούσε να είναι τίτλος μυθιστορήματος της Άγκαθα Κρίστι.

Δεν είναι.

Είναι, αντίθετα πολιτικό πρόγραμμα.

Ανάπτυξη, Αναδιανομή, Ασφάλεια, Ανθεκτικότητα

Τα έχει όλα

Οπωσδήποτε είναι πιο αναλυτικό από το προηγούμενο.

Εκείνο με το σκίσιμο των μνημονίων.

Συσπειρώνει.

Συσπειρώνει όλους αυτούς/ές που γλυκάθηκαν από λίγα χρόνια εξουσίας και σπεύδουν με αλαλαγμούς να προλάβουν κάθε πρόσκληση.

Κάθε πρόσκληση που τους υπόσχεται εξουσία.

Δείτε φωτογραφίες και χαμόγελα.

Εμετικά θλιβεροί/ες

Όπως και οι άλλοι, οι απέναντι, οι νυν νομείς της εξουσίας.

Δεν μας αξίζουν, ούτε οι μεν, ούτε οι δε.......

Ο Ιάννης Ξενάκης στην Αντίσταση και στα Δεκεμβριανά

 

"Ήμουν με άλλα τρία άτομα στο εσωτερικό της πολυκατοικίας. Ακούσαμε τους όλμους να πέφτουν. Κάποια έκρηξη πρέπει να μας βρήκε.

Ένα αγόρι κι ένα κορίτσι σκοτώθηκαν επί τόπου. Τα μυαλά του κοριτσιού είχαν πεταχτεί στον τοίχο. Έχασα τις αισθήσεις μου.

Σε λίγο με μετέφεραν με μίαν άσπρη σημαία σε μια άλλη πολυκατοικία όπου υπήρχαν κάτι πρώτες βοήθειες. Τους άκουσα να λένε: Θα ζήσει μόνο λίγες ώρες, τουλάχιστον ας πεθάνει ήσυχος. Και μου έκαναν ενέσεις για να μην πονάω. Ούτε τίποτε το αντισηπτικό ούτε πρώτες βοήθειες.

Όμως, δεν πέθανα.

Όταν συνήλθα, η Μάχη, μια φίλη, κι αυτή στρατευμένη φοιτήτρια, μου κρατούσε το χέρι. Ούτε ξέρω πώς με ανακάλυψε. Επιτέλους, ήμουν πραγματικά ευτυχισμένος γιατί πίστευα πως θα πέθαινα.

Το ίδιο βράδυ, οι δικοί μας υποχώρησαν.

Την επομένη οι Άγγλοι, οι συνεργάτες (Χίτες) και η Εθνοφρουρά έφτασαν. Μας εγκατέλειψαν στα χέρια του εχθρού.

Άρχισα να βρίζω και να ουρλιάζω. Μου φαινόταν όμως πως ούρλιαζα γιατί το στόμα μου ...αχ... μια καταστροφή.

Ο ουρανίσκος ήταν τρύπιος.

Εδώ κι εκεί κομμάτια δόντια, σάρκες, τρύπες. Η οδοντοστοιχία μου, κομμάτια. Το αριστερό μάτι είχε χτυπηθεί. Το ίδιο μου το αίμα με έπνιγε. Έκανα εμετό, ούτε θυμάμαι...

Μας άφησαν εκεί μερικές ώρες κι ύστερα ξαναγύρισαν και με πήγαν σ' ένα νοσοκομείο".

- Ιάννης Ξενάκης -

Στην Εθνική Αντίσταση πολέμησε κατά του Γερμανού κατακτητή. Μετά την απελευθέρωση, ήταν από τους ΕΛΑΣίτες των Αθηνών, μέλος του λόχου φοιτητών «Λόρδος Μπάιρον», που συμμετείχε στα Δεκεμβριανά και την περίφημη μάχη των Εξαρχείων. Από θραύσματα οβίδας βρετανικού όλμου θα τραυματιστεί σοβαρά, με αποτέλεσμα να χάσει το αριστερό του μάτι και να παραμορφωθεί η αριστερή πλευρά του προσώπου του.

Για την συμμετοχή του στα "Δεκεμβριανά" και φοβούμενος την εξορία στη Μακρόνησο, δραπέτευσε στο εξωτερικό. Καταδικάστηκε σε θάνατο ερήμην του από το ελληνικό κράτος.

Στο εξωτερικό θα γίνει ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες συνθέτες και αρχιτέκτονες του 20ού αιώνα, διεθνώς γνωστός ως Iannis Xenakis.

Μετά τον θάνατο του Ξενάκη, επίσημη αντιπροσωπεία του Υπουργείου Πολιτισμού πήγε στο σπίτι του στο Παρίσι, για να ζητήσει την τέφρα του.

Η σύζυγος του συνθέτη, Φρανσουάζ, τους είπε ότι την περίμενε αυτή τη στιγμή κι ότι ο Ξενάκης της είχε δώσει ακριβείς οδηγίες για το τι έπρεπε να κάνει…

Τους άφησε λοιπόν να περιμένουν για λίγο στο σαλόνι και σε λίγο εμφανίστηκε κρατώντας ένα κουταλάκι με στάχτη και μία χαρτοπετσέτα.

Πλησίασε τον επικεφαλής της αντιπροσωπείας και όταν αυτός με περιέργεια την ρώτησε τι είναι αυτό που κρατά στα χέρια της, αυτή πάρα πολύ σοβαρά του είπε:

"Ηταν επιθυμία του Ξενάκη, όταν θα πέθαινε να σας παραδώσω τ'@ρχίδι@ του".

Δείτε και το Αφιέρωμα του "Ρ" το 2022

Ενας αιώνας Ιάννης Ξενάκης

Αυτήν τη χρονιά συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννηση, στη Ρουμανία, ενός παιδιού που μεγαλώνοντας πίστεψε σε 2 θεούς: Των μαθηματικών και της μουσικής!

Μέσα απ' αυτό το κείμενο θα προσπαθήσουμε να γνωρίσουμε λίγο καλύτερα τον τολμηρό Ιάννη Ξενάκη, τον ανεξάντλητο πολυδημιουργό, με την ευρύτατη επιρροή, που σημάδεψε την πρώτη γραμμή της διεθνούς καλλιτεχνικής πρωτοπορίας του περασμένου αιώνα. Η πατρίδα του τον εξόρισε, αυτός την δόξασε.

Αυτό που ήταν ο Ξενάκης το έβαλε στα έργα του. Οι γονείς του ήταν Ελληνες. Ο,τι κι αν έκανε ήταν και είναι ελληνικό, με το νόημα που εκείνος έδινε στην ελληνικότητα.

«Ημουν 5 - 6 χρόνων όταν πέθανε η μητέρα μου», αναφέρει σε αυτοβιογραφικό κείμενό του. «Πέρασα τα εφηβικά μου χρόνια εσωτερικός σ' ένα σχολείο κοντά στη θάλασσα. Η ζωή όμως ήταν πικρή, ακόμη και στις Σπέτσες εκείνης της εποχής. Μου άρεσε πολύ να διαβάζω αστρονομία, απομονωμένος στη βιβλιοθήκη. Και κάποτε, μέσω ενός δασκάλου, ανακάλυψα τον Ομηρο, τους αρχαίους συγγραφείς. Ετσι άνοιξε για μένα η καταπακτή προς τον φιλοσοφικό λόγο.

Εν τω μεταξύ, επειδή αγαπούσα τα μαθηματικά και τη φυσική, με παρότρυναν να φοιτήσω στο Πολυτεχνείο, να γίνω πολιτικός μηχανικός, παρότι δεν μ' ενδιέφερε. Απ' την άλλη πλευρά υπήρχε η μουσική. Συνειδητοποιούσα σιγά σιγά ότι αυτό που ήθελα, δεν ήταν να μάθω πιάνο ή κάτι τέτοιο, αλλά να κάνω σύνθεση, να δω πώς φτιάχνεται η μουσική, ποια είναι η διάρθρωση, πώς είναι η δομή της».

Τέλη του 1941 ο Ξενάκης οργανώνεται στο ΕΑΜ και έπειτα στο ΚΚΕ. Ο ίδιος σημειώνει: «Eγινα μαρξιστής από τις ανάγκες της καθημερινότητας, από την πάλη και κυρίως επειδή διέκρινα ένα γεφύρωμα με τον πλατωνισμό. Eτσι άρχισε η δράση μου στο οργανωτικό πλαίσιο του Πολυτεχνείου. Αναμείχθηκα σε όλους τους αγώνες και έγινα μέλος της Πανσπουδαστικής επιτροπής, γραμματέας της ΕΠΟΝ Πολυτεχνείου το '43 - '44...».
Φυλακίσεις, εκτοπισμοί και το τραύμα στο πρόσωπο

Νεαρός φυλακίζεται από τους Ιταλούς, τους Γερμανούς και αργότερα από τους Αγγλους. Είχε πει: «Η ρεαλιστική και αποφασιστική πολιτική που είχε υιοθετήσει το Κομμουνιστικό Κόμμα με έπεισε, και προσχώρησα». Ξεκινάει να ...γεμίζει τον φάκελό του το καλοκαίρι του 1942, όταν διαμαρτύρεται με τους συμμαθητές του στο υπουργείο Οικονομικών για τις περικοπές των συσσιτίων.

Στα Δεκεμβριανά, πρωτοστατεί ως ομαδάρχης στον Λόχο Σπουδαστών του ΕΛΑΣ (στον μετέπειτα Λόχο «Λόρδος Μπάιρον»).

Την Πρωτοχρονιά του 1945, περιφρουρώντας με τους συντρόφους του τα κτίρια του Πολυτεχνείου, τραυματίζεται βαριά από όλμο, στο κτίριο της γωνίας Μαυρομιχάλη και Ναυαρίνου. Συμβαίνει λίγο πριν από την αποχώρηση του ΕΛΑΣ από την Αθήνα.

Το αποτέλεσμα είναι να χάσει το αριστερό μάτι του και να παραμορφωθεί το πρόσωπό του. Το 1947 καλείται στον στρατό, απ' όπου δραπετεύει, με αποτέλεσμα να καταδικαστεί ερήμην σε θάνατο.

Φεύγει παράνομα από την Ελλάδα για τη Γαλλία, για μια νέα ζωή και για την καλλιτεχνική του επανάσταση.
27 χρόνια «παράνομος»

Αμνηστεύεται μόλις το 1974!

Γράφει: «Εφυγα από την Ελλάδα το 1947. Λιποτάκτης από το στρατό, από το Χαϊδάρι. Ηταν η εποχή που άρχιζαν οι εκτοπισμοί στη Μακρόνησο και η κομματική γραμμή θυμάμαι ήταν "ανοικτή". Δηλαδή όποιος ήθελε μπορούσε να πάει στο βουνό να βρει το Μάρκο Βαφειάδη, όποιος ήθελε μπορούσε να μείνει στα αστικά κέντρα για παράνομο αγώνα, άλλοι μπορούσαν, αν ήθελαν, να πάνε στο στρατό. Καθώς ήμουν τραυματισμένος, σκέφτηκα πως αν πήγαινα στο στρατό θα έβγαινα βοηθητικός κι έτσι θα μπορούσα ίσως να ξεφύγω. Το έσκασα και καταδικάστηκα σε θάνατο».


Σε έργα του θ' ακούσεις σεισμικούς ήχους, συγκρούσεις τροχοφόρων, θορύβους αεροσκαφών σε φάση προσγείωσης - απογείωσης κ.λπ., ακόμη και πιο εξωφρενικούς, όπως το να «σκάνε» κάρβουνα!

«Αν πάτε στο Νότο», έλεγε ο Ιάννης Ξενάκης, «έχετε τους εκατοντάδες ήχους των πουλιών, των εντόμων, των τζιτζικιών που σας πολιορκούν από κάθε πλευρά. Αυτοί οι ήχοι διαφέρουν ως προς την ένταση, την πυκνότητα και την τοποθέτηση στο χώρο. Αλλά εκείνο που μετράει είναι η ηχητική μάζα. Αυτή δημιουργεί την ομορφιά του ήχου των τζιτζικιών, των γρύλων, της καταιγίδας».

Η φύση εισχώρησε συνειδητά στα έργα του στοχαστή της μουσικής δημιουργίας Ιάννη Ξενάκη. Μαζί με τη φύση, στο έργο του πρωτοπόρου συνθέτη βρήκαν τη θέση τους και ήχοι ανθρωπογενείς, όπως ο ήχος μιας διαδήλωσης. Σαν αυτές που και ο ίδιος συμμετείχε ως μαχόμενος ΕΠΟΝίτης με τη σφραγίδα της μάχης στο αριστερό μέρος του προσώπου του.

«Είχα πάρει την απόφαση να γίνω μουσικός. Δεν ήξερα το είδος της μουσικής που επρόκειτο να κάνω, ήθελα απλώς να ζω κάνοντας μουσική, μελετώντας συνεχώς, όχι μόνον ακούγοντάς την. Το σημαντικό ήταν πως είχα αποφασίσει ότι για να υπάρξω ως άτομο έπρεπε να κάνω μουσική. Αλλιώς δεν θα ήμουν τίποτε. Hταν ένα πραγματικό πάθος, εσωτερικό, που σιγά σιγά έβγαινε στην επιφάνεια... Αισθανόμουν βεβαίως ένα είδος χρέους έναντι των συναγωνιστών και των συντρόφων που είχαν σκοτωθεί. Eνα χρέος για τον αγώνα που είχα εγκαταλείψει. Hθελα να επιστρέψω...».



Με τον Μάνο Χατζιδάκι

Στο Παρίσι, υποχρεώνεται να παρουσιάζεται κάθε τρεις βδομάδες στο αστυνομικό τμήμα για να του σφραγίζουν την άδεια, περιμένοντας ατέλειωτες ώρες.
Συνεργάζεται με τον διάσημο Γάλλο αρχιτέκτονα Λε Κορμπιζιέ στο σχεδιασμό σημαντικών έργων.
Το 1953 παντρεύεται τη Φρανσουάζ, ηρωίδα της Γαλλικής Αντίστασης, δημοσιογράφο και συγγραφέα μυθιστορημάτων και βιογραφιών, με την οποία αποκτάει μία κόρη, τη Μάχη.

Το πάθος του παραμένει η μουσική. «Eπρεπε όμως και να ζήσω, λέει. Hμουν πρόσφυγας. Eκανα λοιπόν υπολογισμούς υποστυλωμάτων και τις νύχτες μελετούσα μουσική κι αναζητούσα έναν άνθρωπο να μου τη διδάξει. Hμουν ήδη μεγάλος, 27 - 29 χρόνων, όλοι μου έλεγαν: "Είσαι πολύ γέρος παιδάκι μου, δεν δουλεύεις καλύτερα ως μηχανικός ή έστω αρχιτέκτονας; Βγάλε χρήματα και μετά, όταν φτάσεις στα 40, θα μπορέσεις να κάνεις ό,τι θέλεις". Δεν τους άκουγα. Στην αρχή δεν υπήρχε τίποτε, μόνο μεγάλη πίκρα και αναμνήσεις».

Ετσι ο Ξενάκης συνεχίζει τις σπουδές στη μουσική, με καταλυτική την επαφή του με τον Ολιβιέ Μεσιάν, ο οποίος τον παροτρύνει να αξιοποιήσει τη μαθηματική και αρχιτεκτονική του εμπειρία στη μουσική.

Ο Ξενάκης δε σταμάτησε να πιστεύει πως ο ελληνικός ουρανός είναι αίθριος από την στρατόσφαιρα μέχρι τη θάλασσα.

Η επινόηση του ριζοσπάστη καλλιτέχνη δεν εγκλωβίστηκε ποτέ στα παραδοσιακά στεγανά που διαχωρίζουν την επιστήμη από την τέχνη ή τις τέχνες μεταξύ τους: Στη διάρκεια της πεντηκονταετίας κατά την οποία υπήρξε ενεργός, ο Ξενάκης αντιμετώπισε τη μουσική ως προνομιακό πεδίο για την έκφραση παγκόσμιων αρχών και αφηρημένων δομών, διερευνώντας τη σχέση της με άλλους τομείς της ανθρώπινης γνώσης και δραστηριότητας, όπως η φυσική και η φιλοσοφία.



Επινόησε τον όρο «Στοχαστική μουσική», ενώ βάση της μουσικής του σύνθεσης υπήρξαν τουλάχιστον 15 μαθηματικές θεωρίες, όπως των συνόλων ή των παιγνίων ή των «Νόμων των πιθανοτήτων» (κάποιες μάλιστα ήταν εμπνευσμένες και από την αστρονομία, τη μοριακή βιολογία κ.λπ.).

Παράλληλα, υπήρξε πρωτοπόρος στην εξέλιξη της ηλεκτρονικής μουσικής και συνδύασε με ρηξικέλευθο τρόπο τη μουσική με την αρχιτεκτονική σε μια σειρά από καθοριστικά πολύτεχνα έργα.

«Η συμβολή του στην ανανέωση των ιδεών γύρω από τη μουσική, αλλά και την τέχνη, την επιστήμη, τη φιλοσοφία γενικότερα, πηγαίνει ασφαλώς σε μεγαλύτερο βάθος, και είναι πιο συστηματική και πιο ουσιαστικά ριζοσπαστική από κάθε άλλη πρόταση του αιώνα μας για μια τέτοια ριζική αναθεώρηση», έγραφε ο μουσικολόγος Γιάννης Γ. Παπαϊωάννου στο βιβλίο - αφιέρωμα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου προς «έναν απόφοιτό του» («Σύγχρονη Εποχή», 1994).
Ο Μίκης κι ο Ξενάκης

Βρήκα μια συνομιλία του Μίκη Θεοδωράκη με τον Ξενάκη. Χρονιά 1963. Περιοδικό «Ταχυδρόμος». Τον ρωτάει ο Μίκης: - Θα 'θελα να μου πεις για τον τρόπο της δουλειάς σου σήμερα, για τη γενικότερη στάση σου απέναντι σ' ό,τι λέμε ελληνικότητα, καθώς και την μουσική ιδεολογία σου αυτής της εποχής. Κι ο Ξενάκης: - Υπάρχει η ελληνική δημοτική μουσική, που επί αιώνες ήταν ο μοναδικός τρόπος εκφράσεως, κι έμεινε εξ ίσου αναλλοίωτη με τη γλώσσα μας, κατά συνέπεια είναι ένα κειμήλιο ιστορικό, ορισμένοι δε κλάδοι της έχουν ρίζα στην αρχαιότητα. Γι' αυτό η δημοτική μας μουσική πρέπει να έχη την ίδια σημασία μ' εκείνη των αρχιτεκτονικών μνημείων, των γλυπτικών, των φιλολογικών, που καθιστούν την Ελλάδα ιδιαίτερο τόπο. - Νομίζω Ιάννη πως το 1954 που πρωτοβρεθήκαμε, άρχιζες να μπαίνης σε μια νέα μουσική περίοδο. Πώς να την ονομάσουμε; - Στην αρχή Γεωμετρική! Αργότερα: Στοχαστική!
Ο πιο επιδραστικός συνθέτης

Ο Ξενάκης δίδαξε σύνθεση στη Σορβόνη, έδωσε πολλά σεμινάρια, και από το '66 διηύθυνε το Κέντρο Ερευνας για την Πρωτοποριακή Μουσική στο Παρίσι, ενώ ίδρυσε στην Ελλάδα το Κέντρο Σύγχρονης Μουσικής Ερευνας, που αποτελούσε όνειρο της ζωής του. Τιμήθηκε με πολλά διεθνή βραβεία, και αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μια καθυστερημένη τιμή στον πρωτοπόρο καλλιτέχνη από τη χώρα που τον είχε πικράνει. Ο Ξενάκης υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες και διανοητές του 20ού αιώνα, ο πιο επιδραστικός συνθέτης ελληνικής καταγωγής, ενώ έχει αφήσει πίσω του ένα έργο που συνεχίζει να εμπνέει νέους μουσικούς της πειραματικής και ηλεκτρονικής σκηνής. Ο τρόπος που έπλαθε ο Ιάννης Ξενάκης τους ηχητικούς όγκους με την τέχνη του αρχιτέκτονα, οδήγησε πολλούς μουσικούς που δεν προέρχονται από τον ακαδημαϊκό χώρο της «νέας μουσικής», αλλά από την πιο πειραματική, underground, ηλεκτρονική σκηνή, να ασχοληθούν με το έργο του και να εμπνευστούν από αυτό. Ισως αυτό να οφείλεται στη σύνδεση της σύνθεσης με τρόπους σκέψης που δεν οφείλουν πολλά στις κλασικές παραδόσεις, ίσως πάλι, στην αίσθηση του επείγοντος που απορρέει από τη χωρίς συμβιβασμούς γραφή του. Ο πρωτοπόρος, πολυτάλαντος δημιουργός, που σταμάτησε να συνθέτει το 1997, λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας, πέθανε μια χειμωνιάτικη Κυριακή πρωί του 2001, στο σπίτι του στο Παρίσι, σε ηλικία 78 ετών, έπειτα από μακροχρόνια ασθένεια. «Δόξασε την Ελλάδα», δήλωνε, μεταξύ άλλων, τότε ο Μ. Θεοδωράκης για το χαμό του συνθέτη, «ενώ μέσα του η φλογερή του αγάπη γι' αυτήν, λόγω και των ιστορικών συνθηκών, είχε μεταβληθεί σε ασήκωτο πόνο». ΕΚΘΕΣΗ για τον Ξενάκη τον μουσικό, τον μαθηματικό, τον μηχανικό, επιμελήθηκε και σχεδίασε η Gabriella Spanο και θα διαρκέσει μέχρι τα μέσα Νοέμβρη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Η δράση εντάσσεται στο Meta-Xenakis για τον διεθνή εορτασμό των 100 χρόνων από τη γέννηση του Ιάννη Ξενάκη.

Της
Σεμίνας ΔΙΓΕΝΗ

Σάββατο 1 Οχτώβρη 2022 - Κυριακή 2 Οχτώβρη 2022