Από Vaso Nomikariou
Γεννήθηκε στην έρημο της Σομαλίας το 1965.
Ένα από τα δώδεκα παιδιά μιας νομαδικής οικογένειας που βόσκει κατσίκες σε μερικά από τα πιο σκληρά τοπία στη γη.
Τα πήγαινε στην έρημο κάθε μέρα για να βοσκήσουν.
Το νερό ήταν σπάνιο. Το φαγητό ήταν σπάνιο. Τα πάντα είχαν να κάνουν με την επιβίωση.
Το όνομά της σημαίνει "λουλούδι της ερήμου". "
Σε ηλικία πέντε ετών, ήρθε μια ηλικιωμένη γυναίκα για εκείνη.
Χρησιμοποίησε ένα σπασμένο, ματωμένο ξυράφι. Χωρίς αναισθησία. Χωρίς στείρωση.
η Waris είχε δεμένα μάτια. Δίνοντας μια ρίζα δέντρου για να δαγκώσεις. Κρατήθηκε από τη μητέρα της ενώ η θεία της βοηθούσε να την συγκρατήσει.
Τότε άρχισε το κόψιμο.
Ακρωτηριασμός γυναικείων γεννητικών οργάνων.
Τύπος ΙΙΙ - η πιο ακραία μορφή. Τα πάντα αφαιρέθηκαν. Όλα ραμμένα κλειστά με αγκάθια ακακίας και λευκή κλωστή, αφήνοντας ένα άνοιγμα σε μέγεθος σπιρτόξυλου.
Ο πόνος ήταν απερίγραπτος
Μία από τις αδελφές της πέθανε από επιπλοκές. Το ίδιο και δύο ξαδέρφια της.
Αλλά η Waris επέζησε.
Η μητέρα της εξήγησε ότι έπρεπε να συμβεί. Στο όνομα του Αλλάχ. Στο όνομα της παράδοσης. Όλα τα κορίτσια πρέπει να το αντέξουν.
Αυτή ήταν η Σομαλία, όπου εκτιμάται ότι το 98% των γυναικών υφίστανται FGM.
Στα δεκατρία, ο πατέρας της έκανε μια ανακοίνωση.
Είχε κανονίσει το γάμο της.
Σε έναν εξήνταχρονο άντρα.
Η τιμή της νύφης: πέντε καμήλες.
Η μητέρα της Waris βοήθησε αθόρυβα την κόρη της να δραπετεύσει μέσα στη νύχτα.
Έφυγε μόνη της μέσα στην έρημο.
Ένα δεκατριάχρονο κορίτσι περπατάει μέσα σε ένα από τα πιο επικίνδυνα τοπία στη γη, χωρίς χάρτη, χωρίς χρήματα, χωρίς προστασία.
Έφτασε στο Μογκαντίσου.
Από εκεί, ένας θείος που μόλις είχε διοριστεί Σομαλός πρεσβευτής στο Ηνωμένο Βασίλειο συμφώνησε να την πάει στο Λονδίνο - ως υπηρέτρια του.
Ήταν αγράμματη. Δεν μιλούσε αγγλικά. Δούλευε για την οικογένεια του θείου της χωρίς αμοιβή.
Όταν τελείωσε η θητεία του το 1985, η οικογένεια επέστρεψε στη Σομαλία.
η Waris έμεινε.
Παράνομα.
Νοίκιασε ένα δωμάτιο στο YMCA. Βρήκα δουλειά καθαρισμού στα McDonald's. Παρακολουθούσα μαθήματα Αγγλικών τα βράδια.
Ήταν 18 χρονών. Μόνος σε μια ξένη πόλη. Μαθαίνοντας να διαβάζω και να γράφω για πρώτη φορά.
Τότε μια μέρα το 1987, ένας φωτογράφος μπήκε στα McDonald's.
Τέρενς Ντόνοβαν.
Ένας από τους πιο διάσημους φωτογράφους μόδας στον κόσμο.
Είδε κάτι στο πρόσωπό της. Η εντυπωσιακή ομορφιά της. Η μοναδική της παρουσία.
Ρώτησε αν θα κάνει μοντέλο.
Είπε ναι.
Εκείνη τη χρονιά, την φωτογράφισε για το Ημερολόγιο Pirelli μαζί με ένα άγνωστο τότε μοντέλο ονόματι Naomi Campbell.
Μέσα σε μια νύχτα, όλα άλλαξαν.
Η Waris Dirie πήγε από το τρίψιμο πατωμάτων σε πασαρέλες στο Παρίσι, το Μιλάνο, το Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη.
Έγινε το πρόσωπο της Chanel. Levi's. L'Oréal. Ρεβλόν.
Ήταν η πρώτη μαύρη γυναίκα που εμφανίστηκε σε διαφήμιση Oil of Olay.
Τίμησε τα εξώφυλλα του Vogue, Elle και Glamour.
Το 1987 έπαιξε ένα κορίτσι του Bond στο The Living Daylights.
Ζούσε το όνειρο.
Αλλά ο εφιάλτης δεν την άφησε ποτέ.
Κάθε μέρα κουβαλούσε τις σωματικές και συναισθηματικές ουλές από όσα της είχαν κάνει όταν ήταν πέντε ετών.
Υπέφερε από χρόνιο πόνο. Πάλεψε με την οικειότητα. Υπέμεινε τις δια βίου συνέπειες του FGM.
Για χρόνια, δεν έλεγε τίποτα.
Τότε το 1997, στο απόγειο της καριέρας της ως μοντέλο, μια δημοσιογράφος ονόματι Laura Ziv από το περιοδικό Marie Claire της πήρε συνέντευξη.
Υποτίθεται ότι θα μιλούσαν για την ιστορία της "Αφρικανικής Σταχτοπούτας". Η μεταμόρφωση από τα κουρέλια σε τα πλούτη.
Αλλά η Waris άλλαξε θέμα.
"Όλα αυτά τα μοντέλα μόδας έχουν γίνει εκατομμύρια φορές", είπε. "Αν υποσχεθείς να το δημοσιεύσεις, θα σου δώσω μια αληθινή ιστορία. "
Η Laura συμφώνησε.
Και η Waris έριξε την αλήθεια της σε ένα μαγνητόφωνο.
Είπε στον κόσμο τι της συνέβη. Τι συνέβη σε εκατομμύρια κορίτσια σαν αυτή. Τι συνέχισε να συμβαίνει κάθε μέρα.
Ακρωτηριασμός γυναικείων γεννητικών οργάνων.
Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε υπό τον τίτλο «Η τραγωδία της γυναικείας περιτομής. "
Προκάλεσε μια παγκόσμια αντίδραση.
Η Μπάρμπαρα Γουόλτερς της πήρε συνέντευξη στο NBC. Τα μέσα ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο ανακάλυψαν την ιστορία.
Για πρώτη φορά, ο FGM είχε πρόσωπο. Ένα όνομα. Μια φωνή.
Την ίδια χρονιά, 1997, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Ανάν την διόρισε Ειδική Πρέσβη των Ηνωμένων Εθνών για την Εξάλειψη του Ακρωτηριασμού των Γυναικείων Γεννητικών Γεν
η Waris αποσύρθηκε από το μόντελινγκ στα 32.
Στο απόγειο της καριέρας της, όταν μπορούσε να διατηρήσει τη λαμπερή ζωή, έφυγε.
Είχε μια μεγαλύτερη αποστολή.
Ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο για λογαριασμό του ΟΗΕ. Συναντήθηκα με προέδρους, νομπελίστες, αστέρες του Χόλιγουντ. Έδωσα εκατοντάδες συνεντεύξεις. Μίλησε σε διεθνή συνέδρια.
Δεν ήταν μόνο το σούπερ μοντέλο με το όμορφο πρόσωπο πια.
Ήταν η επιζών που αρνήθηκε να μείνει σιωπηλή.
Το 1998 δημοσίευσε την αυτοβιογραφία της, Desert Flower.
Έγινε διεθνές bestseller, πουλώντας πάνω από έντεκα εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως σε περισσότερες από πενήντα γλώσσες.
Οι άνθρωποι επιτέλους κατάλαβαν τι ήταν πραγματικά ο FGM. Δεν είναι «ακίνδυνη πολιτιστική παράδοση» αλλά βάναυση παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το 2001, ίδρυσε το Desert Dawn Foundation για να συγκεντρώσει χρήματα για σχολεία και κλινικές στη Σομαλία.
Το 2002, ίδρυσε το Desert Flower Foundation στη Βιέννη - μια οργάνωση αφιερωμένη στην εξάλειψη του FGM παγκοσμίως.
Άνοιξε τα πρώτα ολιστικά ιατρικά κέντρα για τα θύματα του FGM σε Βερολίνο, Στοκχόλμη, Παρίσι και Άμστερνταμ.
Έγραψε περισσότερα βιβλία: Desert Dawn (2002), Desert Children (2005), Letter to My Mother.
Το 2009, η ιστορία της ζωής της έγινε ταινία, Desert Flower, με πρωταγωνίστρια την Αιθιοπία σούπερ μοντέλο Liya Kebede.
Η ταινία κέρδισε το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας Βαυαρίας. Εμφανίστηκε σε πάνω από είκοσι χώρες.
Αλλά η μεγαλύτερη νίκη του Waris δεν ήταν τα βραβεία ή τα bestsellers.
Ήταν αλλαγή.
Πραγματική, μετρήσιμη αλλαγή.
Όταν άρχισε να μιλάει το 1997, περισσότερα από 130 εκατομμύρια κορίτσια και γυναίκες είχαν υποστεί FGM.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτίμησε ότι 8.000 κορίτσια το αντιμετωπίζουν καθημερινά.
Πολλοί άνθρωποι δεν ήξεραν καν ότι υπήρχε.
Σήμερα, χάρη στη Waris και αμέτρητους ακτιβιστές σαν αυτήν, ο FGM αναγνωρίζεται παγκοσμίως ως παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Μια μελέτη του British Medical Journal έδειξε ότι στην Ανατολική Αφρική, το ποσοστό FGM στα κορίτσια κάτω των 14 μειώθηκε από 71% το 1995 σε 8% το 2017.
Στη Δυτική Αφρική: από 73% στο 25%.
Στη Βόρεια Αφρική: από 57% στο 14%.
Το 2003, δεκαπέντε χώρες μέλη της Αφρικανικής Ένωσης επικύρωσαν το Πρωτόκολλο Μαπούτο, το οποίο προωθεί την εκρίζωση του FGM.
Το 2019, δικαστήριο του Λονδίνου καταδίκασε μια μητέρα σε έντεκα χρόνια φυλάκιση για περιτομή στην τρίχρονη κόρη της - η πρώτη τέτοια καταδίκη στη βρετανική ιστορία.
Χώρες σε όλο τον κόσμο έχουν περάσει νόμους που ποινικοποιούν το FGM.
Οι εκπαιδευτικές εκστρατείες φτάνουν τα εκατομμύρια.
Και τα κορίτσια που θα αντιμετώπιζαν τη λεπίδα σώζονται.
Η Waris Dirie είναι τώρα στα τέλη του 50.
Συνεχίζει να αγωνίζεται.
«Θέλω να τελειώσω το FGM μια για πάντα στη ζωή μου», λέει.
Από ένα πεντάχρονο κοριτσάκι που κρατούσε η μητέρα της ενώ μια ηλικιωμένη την έκοψε με βρώμικη λεπίδα.
Σε έναν δεκατριάχρονο που το σκάει από γάμο στην έρημο.
Σε έναν δεκαοχτάχρονο που καθαρίζει πατώματα στα McDonald's.
Σε ένα από τα πιο διάσημα supermodel του κόσμου.
Στη γυναίκα που έσπασε τη σιωπή σε μια από τις πιο βάναυσες πρακτικές της ανθρωπότητας.
Ο Waris Dirie δεν επέζησε απλά.
Μεταμόρφωσε τον πόνο της σε σκοπό.
Το τραύμα της σε ένα παγκόσμιο κίνημα.
Η σιωπή της σε μια φωνή που έφτασε τα εκατομμύρια.
Κάθε κορίτσι που σώζεται από το FGM είναι απόδειξη του θάρρους της.
Κάθε νόμος που ψηφίζεται εναντίον του φέρει την ιστορία της.
Κάθε επιζών που βρίσκει βοήθεια σε ένα Desert Flower Center βαδίζει στα χνάρια της.
Γεννήθηκε λουλούδι της ερήμου στις πιο δύσκολες συνθήκες που μπορείς να φανταστείς.
Όχι μόνο επέζησε.
Άνθισε.
Και φρόντισε εκατομμύρια άλλα κορίτσια να έχουν την ευκαιρία να ανθίσουν επίσης.