«Πού θα βρώ το δίκιο μ';... Στα μπλόκα, γι' αυτό ίμ' δω»
Στον κόμβο του Ε-65, στο ύψος της Καρδίτσας, οι αγρότες της περιοχής έχουν στήσει ένα από τα πιο ζωντανά και μαχητικά μπλόκα που έχουν εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια στη Θεσσαλία.
Από νωρίς το πρωί ως αργά το βράδυ, το σημείο «βράζει» από κινητικότητα: Συσκέψεις, συζητήσεις, συνεννοήσεις για την οργάνωση του αγώνα, συνεχή περάσματα από φίλους και συγγενείς, από απλό κόσμο του μόχθου που φέρνει τρόφιμα. Εκεί και τα σωματεία των εργαζομένων, επαγγελματιών, φορείς που καταφθάνουν διαρκώς για να δηλώσουν στήριξη.
Κάθε σκηνή που έχει στηθεί ανάμεσα στα τρακτέρ είναι και ένα χωριό, κάθε χωριό και μια ιστορία.
Κι όλα αυτά δίπλα στις φωτιές που ανάβουν το βράδυ για να ζεσταθούν και υπό τους ήχους της κόρνας των τρακτέρ, που κάθε λίγο και κάποιος αγρότης θα οδηγήσει, είτε για να τονώσει το ηθικό, είτε κάνοντας τον κύκλο της περιφρούρησης.
«Στο μπλόκο τα πράγματα είναι όπως ήτανε παλιά στα χωριά μας!»
«Εδώ στον αγώνα;», ρωτάμε. «Και πού να πάμε στο χωριό; Εδώ έχει περισσότερο κόσμο...», απαντάει αυθόρμητα ένας αγρότης από το Μελισσοχώρι, δίνοντας πάσα για μια κουβέντα που οδηγεί αυτόματα στη μεγάλη ερημοποίηση της υπαίθρου.
Το μπλόκο αντίθετα θυμίζει μικρή πολιτεία. Η οργάνωση είναι υποδειγματική. Από την πρώτη στιγμή στήθηκαν επιτροπές για τη σίτιση, τη συνεννόηση με τα διερχόμενα οχήματα, τον καθημερινό απολογισμό και τον συντονισμό των επόμενων βημάτων. Οπως τονίζουν οι αγρότες, «τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη».
Πληγές που δεν έκλεισαν - προβλήματα που διογκώνονται
Ανάμεσα στα πανό των Αγροτικών Συλλόγων δεσπόζει ένα που αναγράφει: «Daniel 2023: 2 χρόνια χωρίς ζώα - 2 χρόνια χωρίς εισόδημα».
Οι αγρότες της περιοχής κουβαλούν ακόμη τις πληγές από τον «Ιανό», και στη συνέχεια από τον «Daniel» από τότε που τα νερά σάρωσαν χωράφια, αποθήκες, ζώα, υποδομές.
«Χάσαμε περιουσίες και ακόμη παλεύουμε με υποσχέσεις», λέει ένας αγρότης και συνεχίζει άλλος: «Ξέρουμε τι θα πει πλημμύρα, ξέρουμε τι θα πει να ξεκινάς απ' το μηδέν. Το μόνο που δεν ξέρουμε είναι πότε θα σταματήσουν να μας κοροϊδεύουν».
«Μιλάμε για τραγικό φαινόμενο: Κάθε φθινόπωρο και χειμώνα να πνιγόμαστε και το καλοκαίρι να μην έχουμε νερό» προσθέτει αγρότης από το Καλλίθηρο, εξηγώντας πως στις συγκεκριμένες περιοχές οι παραγωγοί ποτίζουν από μόνοι τους με αρδευτικές γεωτρήσεις, γεγονός που κάνει το κόστος δυσβάσταχτο...
Ακόμα και αύριο να μας δώσουν τις επιδοτήσεις δεν λύνεται τίποτα...
Οπως τονίζει ένας αγρότης από το Καλλιφώνι: «Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και οι καθυστερήσεις στις πληρωμές ήταν το κερασάκι στην τούρτα. Και αύριο να μας δώσουν τις επιδοτήσεις, πάλι δεν λύνεται τίποτα... Είναι συσσωρευμένα τα προβλήματα, δεν μας αφήνουν να παράγουμε, βγαίνουμε χρεωμένοι!».
«Με το τεράστιο κόστος παραγωγής ειδικά στις αροτραίες καλλιέργειες βγαίνεις χρεωμένος», τονίζει ένας νέος αγρότης που παλεύει να ορθοποδήσει: Αγροτικά εφόδια που αγγίζουν πλέον τιμές πολυτελείας, αγροτικό πετρέλαιο που «καταπίνει» το εισόδημα, αγροτικό ρεύμα πιο ακριβό και από το οικιακό, κρατήσεις σε ΓΟΕΒ - χωρίς αντίκρισμα σε έργα - είναι αυτά που έχουν γονατίσει τους αγρότες, εξηγούν οι συνάδελφοι και συγχωριανοί του.
Οσο για το περιβόητο «τσεκ», δηλαδή τα χρήματα που κατέβαλε η κυβέρνηση μπας και κάμψει την αντίδραση των αγροτών; Αυτή είναι άλλη μια κοροϊδία. «Προχθές μου έβαλαν 2.480 ευρώ και την άλλη μέρα μου πήραν 2.520 ευρώ για τον ΕΛΓΑ» αναφέρει χαρακτηριστικά ένας βαμβακοπαραγωγός, περιγράφοντας με μόλις λίγες κουβέντες τι ζουν οι βιοπαλαιστές.
«Πέρα όμως από τα έξοδα, είναι και το μέλλον...» προσθέτει ο νέος αγρότης: «Αμα δεν έχεις εγγυημένες τιμές που να συνάδουν με το κόστος παραγωγής (...) άντε πες φέτος βγήκε η χρονιά... Εμειναν 5 φράγκα να ρυθμιστούν χρέη κ.τ.λ., του χρόνου ποια είναι η προοπτική, ποιος μας εγγυάται ότι θα μπορούμε να καλλιεργήσουμε;».
«Τη χειρότερη ζημιά την έχουν πάθει οι κτηνοτρόφοι», συμφωνούν όλοι. «Τους έσφαξαν τα ζώα, έμειναν χωρίς δουλειά με χρέη σε ζωοτροφές κ.α. (...) και η κυβέρνηση τους δίνει 150-180 ευρώ αποζημίωση ανά ζώο, όταν για να αγοράσουν ένα νέο θέλουν τουλάχιστον 400 ευρώ παίρνοντας υπόψη ότι θέλει 1,5 χρόνο για να τους φέρει πίσω απολαβές».
Ποιος νέος θα κάτσει στα χωριά με αυτήν την προοπτική;
Αναμφίβολα η κουβέντα πήγε και στους νέους, όχι μόνο γιατί οι αγρότες γονείς αγωνιούν για το μέλλον των παιδιών τους, αλλά και γιατί βλέπουν τα χωριά τους να ερημώνουν... «Δουλεύεις μισό χρόνο και δεν ξέρεις στο τέλος τι θα εισπράξεις, με ποια προοπτική θα μείνει εδώ ένας νέος», μας λέει με αγανάκτηση ένας αγρότης, νέος πατέρας. «Τα χωριά μας είναι ερημωμένα και γερασμένα», συμπληρώνει ένας άλλος. «Θέλουν να μας ξεκληρίσουν, αλλά κολίγοι δεν θα γίνουμε», τονίζει ένας τρίτος.
Το αισιόδοξο μήνυμα ωστόσο ήταν πως και στο μπλόκο του Ε-65 οι νέοι αγρότες της περιοχής έδιναν τον τόνο στη συμμετοχή.
Ολοι μαζί θα πεινάσουμε - Ολοι μαζί να αγωνιστούμε!
«Εχουμε κοινά προβλήματα, κοινή μοίρα και κοινό δρόμο: Τον δρόμο του αγώνα», σημείωναν αγρότες και κτηνοτρόφοι εξηγώντας πόσο αλληλένδετη είναι η μοίρα του ενός με του άλλου: «Εγώ που έχω στρέμματα τριφύλλια και πουλάω στους κτηνοτρόφους, φέτος δεν πούλησα... Τα χωράφια τα νοικιάζω, πώς να πληρώσω τα νοίκια;».
Αλληλένδετη με τους αγρότες είναι και η μοίρα συνολικότερα του λαού μας, που έχει συμφέρον από θέση να βρίσκεται στο πλευρό τους για φθηνά και ποιοτικά προϊόντα, κόντρα στην ακρίβεια και στα «αμφιβόλου προέλευσης» εμπορεύματα.
«Αυτός ο αγώνας είναι δίκαιος και πρέπει να τον κερδίσουμε όλοι μαζί. Δεν παλεύουμε μόνο για μας, αλλά για τον λαό μας, για να μπορεί κάθε λαϊκή οικογένεια να απολαμβάνει τους καρπούς της δουλειάς μας», τονίζουν οι αγρότες.
Αν δεν δοθούν λύσεις δεν φεύγουμε από εδώ!
«Ελάτε, και στις γιορτές εδώ θα είμαστε», λέει χαμογελώντας ένας από τους αγρότες με φόντο στολισμένες σκηνές και τρακτέρ. «Αν δώσουν 7 σεντ στην τιμή της κιλοβατώρας, αφορολόγητο αγροτικό πετρέλαιο, κατώτερες εγγυημένες τιμές, άμεση καταβολή των αποζημιώσεων και τα υπόλοιπα αιτήματα που ζητάμε, φεύγουμε αύριο το πρωί. Αλλιώς θα κάνουμε εδώ Πρωτοχρονιά!» είπε χαρακτηριστικά ένας από τους αγρότες.
«Ο,τι κερδίσαμε τα προηγούμενα χρόνια, το κερδίσαμε με μπλόκα και αγώνα», καταλήγουν παλιοί και νεότεροι αγρότες.
«Αγώνας μέχρι την τελική νίκη»
Παρά το κρύο και τις δυσκολίες, στο μπλόκο επικρατεί κλίμα αισιοδοξίας, με πείσμα για το δίκιο των αιτημάτων και πίστη στον συλλογικό κι οργανωμένο αγώνα.
Κρατήσαμε για το τέλος την πιο απλή και ταυτόχρονα ουσιαστική ατάκα. Σε κάποια στιγμή ένας αγρότης οργισμένος και απελπισμένος ξεκινάει να παραθέτει εκτενώς σε έναν κύκλο συναδέλφων του τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει, καταλήγοντας: «Και εμένα ποιος θα μου λύσει το πρόβλημα; Πού να βρω το δίκιο μ';».
«Στα μπλόκα» του απαντάει με ψυχραιμία και καθαρότητα ένας απ' τους παλιούς στο αγροτικό κίνημα.
«Εμ το ξέρω! Γι' αυτό ίμ' δω», ανταπαντά με τη γνήσια τοπική προφορά ο αγρότης!
- Το άρθρο αναδημοσιεύεται από το «Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου», 6 - 7 Δεκέμβρη 2025
Με τέτοιους ... «φίλους» τι να τους κάνεις τους εχθρούς!
Την ώρα που η οργή των αγροτών φουντώνει στα μπλόκα, στελέχη του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ, της Νέας Αριστεράς, «σωτήρες» που κάνουν το rebranding τους αλλά και ακροδεξιοί δημαγωγοί που ψαρεύουν στα θολά νερά της λαϊκής αγανάκτησης, χτυπούν τους αγρότες στην πλάτη και υπόσχονται «λύσεις» στα τεράστια προβλήματα που απειλούν την επιβίωσή τους.
Ξεχωριστό ρόλο παίζει η σοσιαλδημοκρατία, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ κ.ά. που θυμήθηκαν ξανά τους βιοπαλαιστές και τους καλούν να «κρεμάσουν» τη δίκαιη αγανάκτηση και τις προσδοκίες τους για μια ακόμα φορά στην κυβερνητική εναλλαγή, από την οποία βέβαια «κάηκε η γούνα τους» όλα τα προηγούμενα χρόνια, αφού αποδείχθηκε ότι κάθε κυβέρνηση συνέχιζε την ίδια πολιτική από εκεί που την άφηνε η προηγούμενη.
Οι αγρότες δεν είναι λωτοφάγοι, ούτε καλλιεργούν κουτόχορτο
Οι ίδιοι που ευθύνονται για τα αδιέξοδα των αγροτών, αυτοί που στήριξαν και στηρίζουν την εγκληματική πολιτική της ΕΕ σε βάρος τους, αυτοί που ψήφισαν στο Ευρωκοινοβούλιο και εφάρμοσαν ως κυβερνήσεις όλες τις αναθεωρημένες εκδοχές της ΚΑΠ, παριστάνουν τώρα τους «σωτήρες» τους.
Στα μπλόκα του αγώνα όμως οι αγρότες κάνουν το δικό τους «ταμείο», που βγάζει ένα αποτέλεσμα: Οτι όλα τα προηγούμενα χρόνια οι υποσχέσεις του ΠΑΣΟΚ και των άλλων κομμάτων για «μεγάλη ευρωπαϊκή αγορά» και για τα «χρυσά κουτάλια» με τα οποία θα έτρωγαν τάχα οι αγρότες, τη μια με τους συνεταιρισμούς, την άλλη με τα «θαφτικά» και την παράλλη με τις επιδοτήσεις, αποδείχθηκαν ψεύτικες.
Η Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ, που όλοι μαζί στηρίζουν, οδηγεί σε συγκέντρωση της γης και της παραγωγής σε ολοένα και λιγότερα χέρια. Μείωσε το εισόδημα των μικρών αγροτοκτηνοτρόφων και αύξησε το κόστος παραγωγής. Οδήγησε σε ξεκλήρισμα πάνω από 800.000 μικρά και μεσαία αγροτικά νοικοκυριά. Συρρίκνωσε παραδοσιακές καλλιέργειες και βιομηχανικούς κλάδους με πρώτη ύλη από την αγροτική παραγωγή, όπως είναι η ζάχαρη, ο καπνός, η κλωστοϋφαντουργία. Ενισχύθηκε παράλληλα η κυριαρχία των μονοπωλιακών ομίλων, ιδιαίτερα στην κτηνοτροφική παραγωγή, στη συγκέντρωση των αγροτικών προϊόντων, στην παραγωγή και εμπορία των τροφίμων. Χιλιάδες αγροτοκτηνοτρόφοι καταχρεώθηκαν στις τράπεζες για να ενταχθούν στα Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης και, τελικά, παρά την εξαντλητική εργασία τους, βρέθηκαν σε δεινή θέση, να απειλούνται με κατασχέσεις στην περιουσία τους.
Υπενθυμίζουμε ορισμένα ενδεικτικά από «τα έργα και τις ημέρες» του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ, είτε στη διακυβέρνηση είτε στην αντιπολίτευση, τα οποία δεν είναι μόνο πειστήρια της πρoσήλωσής τους στην αντιλαϊκή πολιτική. Κυρίως είναι πλευρές μιας πολιτικής που τα αποτελέσματά της πληρώνουν σήμερα οι αγρότες.
- Οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ, ιδιαίτερα αυτές της περιόδου Σημίτη, δηλαδή μετά το 1996, που ήρθαν αντιμέτωπες με μαζικές αγροτικές κινητοποιήσεις με τη μορφή των μπλόκων, ως αποτέλεσμα των αρνητικών επιπτώσεων από την εφαρμογή της ΚΑΠ, που τότε άρχισαν να γίνονται αντιληπτές από τη συντριπτική πλειοψηφία των αγροτών, έμειναν στην Ιστορία για τον τρόπο με τον οποίο επιχειρούσαν κάθε φορά να καταστείλουν τον αγροτικό ξεσηκωμό. Το μενού της κρατικής καταστολής διέθετε τα πάντα, από συκοφαντίες, εκβιασμούς, «αγροτοδικεία» μέχρι και γκανγκστερικού τύπου επιθέσεις δολιοφθοράς, όπως αυτή του 1997, γνωστή και ως «επιχείρηση βουλκανιζατέρ», όταν τα ΜΑΤ προχώρησαν στο ξεφούσκωμα των λάστιχων των τρακτέρ που είχαν καταλάβει την Εθνική Οδό.
- Το ΠΑΣΟΚ υπερψήφισε και τα τρία μνημόνια, που περιλάμβαναν μέτρα όπως η κατάργηση της επιστροφής του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο, η φορολόγηση των αγροτών από το πρώτο ευρώ, που δεν ίσχυσε ύστερα από τις μεγάλες αγροτικές κινητοποιήσεις του 2016, η αύξηση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης στα 67, των ασφαλιστικών εισφορών κ.ά. Ολα αυτά τα ψήφισε και η ΝΔ, αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ, ως κυβέρνηση τότε.
- Ο σημερινός κανονισμός του ΕΛΓΑ, που δεν αναγνωρίζει και δεν αποζημιώνει το σύνολο των καταστροφών, υπάρχει από το 2011 και διατηρείται μέχρι σήμερα με όποιον πέρασε από το κυβερνητικό τιμόνι.
- Επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ πάγωσε η μερική εκτροπή του Αχελώου, που θα μπορούσε να δώσει μια ανάσα στους παραγωγούς.
- Χαρακτηριστικά είναι όσα συμβαίνουν στην πολύπαθη Θεσσαλία και μετά τις καταστροφικές πλημμύρες του «Daniel». Εκεί που η κυβέρνηση με τη στήριξη της αμαρτωλής σοσιαλδημοκρατίας, με μπροστάρη την περιφερειακή αρχή Κουρέτα (ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ), έχει εκπονήσει το «στρατηγικό σχέδιο ανασυγκρότησης» που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει: Τη διαχείριση των νερών με στόχο την παραπέρα εμπορευματοποίηση, το ακόμα πιο ακριβό νερό - εμπόρευμα για τα νοικοκυριά και τους αγρότες, σχεδιασμός που προχωρά μέσα και από τη δημιουργία Ανώνυμης Εταιρείας (ΟΔΥΘ ΑΕ). Αλλά και την «αναδιάρθρωση» καλλιεργειών, στο όνομα της «εξοικονόμησης νερού», που πετάει εκτός παραδοσιακούς βιοπαλαιστές καλλιεργητές και ενισχύει τους μεγαλοπαραγωγούς. Επίσης αλλαγές στη χρήση γης, για κάθε είδους επιχειρηματικά σχέδια μεγάλων ομίλων, κυρίως της «πράσινης ανάπτυξης».
Σταθερά και διαχρονικά στον «αχυρώνα» της ΚΑΠ και της κερδοφορίας των βιομηχάνων
Στον ίδιο «ντορό» κινούνται και σήμερα. Για παράδειγμα, το ΠΑΣΟΚ μιλά για τη λεγόμενη «ανταγωνιστικότητα των αγροτικών προϊόντων». Από τη σκοπιά της διαφύλαξης της «ανταγωνιστικότητας» μιλά για το «υψηλό κόστος παραγωγής», με το βλέμμα στραμμένο βέβαια στα κέρδη των εμποροβιομηχάνων.
Ομως το ΠΑΣΟΚ μαζί με την κυβέρνηση και τα άλλα αστικά κόμματα υποστήριξαν με τα μπούνια κάθε μέτρο που εκτόξευσε το κόστος παραγωγής: Από τα εμπάργκο στη Ρωσία, στο πλαίσιο της ΝΑΤΟικής εμπλοκής, μέχρι τις «πράσινες μπίζνες» της ΕΕ. Δηλαδή στήριξαν όσα οδήγησαν σε αύξηση του ενεργειακού κόστους, του κόστους λιπασμάτων και αγροεφοδίων κ.λπ.
Στο όνομα της ανταγωνιστικότητας, άλλωστε, το ΠΑΣΟΚ στηρίζει κάθε λογής συμφωνίες που ακόμα και σήμερα πληρώνουν οι αγρότες, π.χ. μέσα από τη διεύρυνση των αθρόων εισαγωγών, ώστε οι εμποροβιομήχανοι να εξασφαλίζουν εισροές από όπου τους βολεύει καλύτερα. Στα αποτελέσματα περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων οι ζωονόσοι που τσακίζουν σήμερα τους κτηνοτρόφους.
Ακόμα, τα κόμματα της σοσιαλδημοκρατίας στηρίζουν το λεγόμενο «νέο μοντέλο» του σύγχρονου αγρότη - επιχειρηματία, που συνεπάγεται την περαιτέρω συγκέντρωση της παραγωγής σε λίγα χέρια, σε μεγάλες καθετοποιημένες επιχειρήσεις. Σε αυτό το πλαίσιο υπερθεματίζουν για τα λεγόμενα «συνεργατικά σχήματα», που είναι απλά ο «φερετζές» της συγκέντρωσης σε όλο και λιγότερα χέρια.
Οσο για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, που σήμερα υψώνει νέα αδιέξοδα, είναι συνένοχοι, επειδή όλοι μαζί - πλην ΚΚΕ - ψήφισαν το νομοσχέδιο του 2015 που έδινε τη δυνατότητα να χαρακτηρίζονται βοσκότοποι δάση και δασικές εκτάσεις, ανοίγοντας τον δρόμο για τις σημερινές εξελίξεις. Και, βέβαια, καμία κυβέρνηση, ούτε του ΠΑΣΟΚ, δεν ικανοποίησε το πάγιο και διαχρονικό αίτημα του οργανωμένου αγροτικού κινήματος να συνδέονται οι επιδοτήσεις με την πραγματική παραγωγή και το πραγματικό ζωικό κεφάλαιο.
Την ίδια στιγμή δεν λένε κουβέντα για τις ευθύνες της ΚΑΠ και εγκλωβίζουν τη συζήτηση στις ευθύνες του ενός ή του άλλου κυβερνητικού στελέχους, αξιοποιώντας το σκάνδαλο στις διεργασίες που «τρέχουν» για την αναμόρφωση του πολιτικού συστήματος.
«Με τους αγρότες αλλά χωρίς τα μπλόκα τους»
Αντίστοιχη είναι και η στάση τους απέναντι στα μπλόκα. Στα χωριά της υπαίθρου όλοι γνωρίζουν τον υπονομευτικό ρόλο αγροτοσυνδικαλιστών του ΠΑΣΟΚ, προκειμένου να μη στηθούν μπλόκα και να μην υπάρχει συντονισμός των κινητοποιήσεων.
Αλλά και σε κεντρικό επίπεδο στελέχη της σοσιαλδημοκρατίας δεν στηρίζουν τις μορφές πάλης που επιλέγονται από τους ίδιους τους αγρότες.
Ακόμα και τώρα που ο ξεσηκωμός σε όλη την ύπαιθρο είναι γεγονός, που η κυβέρνηση στριμώχνεται από τον δίκαιο αγώνα των αγροτών, κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ παίρνουν «αποστάσεις» από τα μπλόκα, ξεκαθαρίζουν ότι διαφωνούν με τα κλεισίματα δρόμων.
Ειδικά στη Λάρισα, όλοι θυμούνται τον σημερινό περιφερειάρχη Κουρέτα (στηρίζεται από ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ ΜέΡΑ25 κ.λπ.) να δηλώνει στο μπλόκο του Πλατυκάμπου τον Γενάρη του 2024 ότι δεν συμφωνεί με το κλείσιμο των δρόμων.
Ο αγώνας των αγροτών βάζει κάθε κατεργάρη στον πάγκο του
Τα παραμύθια τους έχουν χρεοκοπήσει πανηγυρικά. Οι βιοπαλαιστές αγρότες δεν έχουν τίποτα να περιμένουν από επίδοξους «σωτήρες», έξω από τους συλλογικούς αγώνες. Η μαχητική διεκδίκηση των δίκαιων αιτημάτων τους, μέσα από τους Αγροτικούς Συλλόγους και τις Ομοσπονδίες, την Πανελλαδική Επιτροπή των Μπλόκων, η συμμαχία τους με τους εργαζόμενους και τους βιοπαλαιστές της πόλης, είναι το όπλο τους για να καταφέρουν να ζήσουν καλύτερα.
Αυτός είναι λοιπόν ο δρόμος που δίνει διέξοδο, και όχι η αναμονή για «λύσεις από τα πάνω». Το μέλλον είναι στην κατεύθυνση της σύγκρουσης με τα μονοπώλια και το κράτος τους, τις κυβερνήσεις και την πολιτική του κέρδους, την ΕΕ και τα κόμματα που τη στηρίζουν. Είναι η προοπτική της πάλης για την ανατροπή του κοινωνικού και οικονομικού συστήματος που δεν επιτρέπει στους αγρότες, όπως και στους εργαζόμενους, να απολαμβάνουν τον κόπο της δουλειάς τους.
- Το άρθρο αναδημοσιεύεται από το «Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου», 6 - 7 Δεκέμβρη 2025